مطالعه بیوسیستماتیک گونه های adonis l. (ranunculaceae) در ایران

گیاه .adonis l یکی از جنس های متعلق به تیره آلاله (ranunculaceae) می باشد. این تیره که در راسته آلاله (ranunculales) قرار دارد، یکی از تیره های بزرگ نهاندانگان است. گیاهان این تیره پراکنش وسیع جهانی دارند، اما بیشتر در نواحی معتدل و سرد و یا در نقاط کوهستانی نیمکره شمالی می رویند. گونه های جنس adonis l. به دو بخش یک ساله (sect. adonis) و چند ساله (sect. consiligo) تقسیم می گردد. گیاهان گزارش شده از این جنس در ایران غالبا" متعلق به گونه های یک ساله می باشند و به طور موردی یک گونه چند ساله نیز گزارش گردیده است. در مطالعه حاضر جمعیت های مختلف از گونه های این جنس در ایران در زمینه های مختلف تشریحی، ریخت شناسی و ریزریخت شناسی، تاکسونومی عددی، سیتولوژی و فیلوژنی مولکولی مورد بررسی قرار گرفتند. در مطالعه ریزریخت شناسی تفاوت میان گونه ها به ویژه در مورد گونه های a. aestivalis و a. globosa به خوبی معین گردید. در بررسی های سیتولوژیکی و در مطالعات میوزی شمارش کروموزومی برای دو گونه انجام گرفت و سطوح پلی پلوئیدی آنها گزارش گردید. به علاوه رفتارهای کروموزومی 3 گونه مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعات تشریحی تفاوتهای مشاهده شده به دلیل عدم ثبات در جمعیت های یک گونه نتوانست گونه ها را جدا نماید. در بررسی های مورفومتری به علت همپوشانی زیاد میان بازه های عددی هر گونه با سایر گونه ها صفات زیادی حذف گردید و نتایج آنالیزهای انجام شده موءید وجود پلی مورفیسم زیاد و سازگاری اکولوژی فراوان در این جنس به ویژه در گونه a. aestivalis می باشد. در مطالعات فیلوژنی مولکولی ناحیه its هسته ای و توالی بین ژنی trnl-trnf کلروپلاستی گونه ها مورد بررسی قرار گرفت. و داده ها با استفاده از نرم افزارهای paup و mega آنالیز گردید. نتایج حاصل از آنالیز فیلوژنتیکی نشان داد که هر دو ناحیه nrits و cp trnl-trnf می توانند تا حدود زیادی مرز میان گونه ها را تعیین نمایند. نتایج حاصل از مطالعات مذکور نشان می دهد که علی رقم اظهار نظر برخی محققین a. globosa می تواند گونه ای مجزا باشد و در مجموع 6 گونه و 1 زیر گونه ( 7 تاکسا) از این جنس در ایران وجود دارد.